De aanbevelingen rondom vitamine D lijken ernstig aan herziening toe te zijn. De Gezondheidsraad, het Nederlandse onafhankelijk wetenschappelijk adviesorgaan, stelt dat we moeten oppassen voor een teveel aan vitamine D, terwijl menig orthomoleculaire arts zegt dat een tekort aan vitamine D juist vele malen groter is.
Wat is de reden dat de Gezondheidsraad aangeeft dat een teveel niet goed is en wat is de andere reden vice versa van het vraagteken?
Het menselijk lichaam kan door voldoende blootstelling aan zonlicht of ultraviolette straling zelf vitamine D aanmaken. Je lichaam kan zelfs veel meer vitamine D aanmaken dan je via je voeding zou kunnen binnenkrijgen.
Vitamine D bij een tekort
Meestal wordt een tekort aan vitamine D in verband gebracht met botaandoeningen. Ook zijn er een aantal opvallende verbanden te vinden tussen een lage vitamine D status en een aantal andere ziekten. Zo kan een tekort aan vitamine D in verband worden gebracht met een grotere kans op hypertensie, hart- en vaatziekten en kanker.
Vitamine D bij de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Als je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) inneemt, kan vitamine D veel goeds betekenen. Het remt mogelijk (via verschillende wegen) het ontstaan van auto-immuunziekten, waaronder: multiple sclerose (MS), diabetes type 1, chronische darmontstekingen en systemische lupus erythematodes¹.
Te weinig zonuren voor gezonde dosis
Zonlicht is de voornaamste bron van vitamine D. Helaas hebben we in Nederland gemiddeld te weinig zonuren, waardoor de kans op een tekort groot is. De gemiddelde Nederlander heeft minder dan de helft van de ‘gezonde hoeveelheid’ vitamine D in zijn bloed. Maar áls het dan hartje zomer is, krijgen we dan niet in één keer een teveel aan vitamine D binnen?
Natuurlijk evenwicht
Wanneer je badkleding draagt en je huid lichtrood begint te kleuren, stijgt de bloedspiegel vitamine D3 evenveel als wanneer je 250 microgram tot 625 microgram vitamine D zou innemen via een voedingssupplement. Excessieve blootstelling aan zonlicht veroorzaakt echter geen vitamine D vergiftiging, want op den duur ontstaat er evenwicht tussen aanmaak en afbraak. Het teveel aan vitamine D wordt dan omgezet in inactieve producten.
UV-straling
Het simpelweg in de zon zitten, maakt niet altijd dat het lichaam voldoende vitamine D aanmaakt. Dit hangt namelijk af van de mate waarin de ultraviolette (UV) straling de huid binnendringt. Om vitamine D in de huid te kunnen produceren, moet de zonkracht meer dan drie zijn. Ook bewolking, stof, smog, vocht en ozon in de atmosfeer zijn van invloed op dit proces.
Vitamine D uit voeding
De hoeveelheid vitamine D die het lichaam uit de voeding binnenkrijgt, is erg klein. Alleen vette vissoorten en de olie hieruit (bijvoorbeeld visleverolie in de vorm van levertraan) bevatten relatief veel vitamine D, in vergelijking tot ander voedsel. Zo bevat haring 15 microgram vitamine D per 100 gram. Wilde zalm levert 25 microgram op en kweekzalm 10 microgram. Eierdooiers bevatten meer vitamine D dan veel ander voedsel, maar zelden meer dan 1,25 microgram per dooier. Margarine of boter draagt slechts 1 microgram per dag bij aan onze vitamine D inname. Dit geeft duidelijk aan hoe weinig vitamine D onze voeding bevat, afgezien van de vette vissoorten.
Gerelateerde artikelen:
Meer lezen over Vitamine D
Meer lezen over Diabetes voorkomen met vitaminen
Meer lezen over Elke dag een kwartiertje zon? Of vitamine D!
¹ Systemische lupus erythematodus (SLE) is een auto-immuunziekte. Dit wil zeggen dat het afweersysteem zich tegen je eigen lichaam keert. Dit komt door een samenspel van omgevingsfactoren, zoals zonlicht, hormonen en infecties.
Bron: Artikel Aldert Hoogland: Vitame D suppletie op onze breedtegraad onontbeerlijk.
