Hoe onschadelijk zijn E-nummers?
‘Consumenten hebben steeds meer belangstelling voor de voedingswaarde van levensmiddelen en naar correcte informatie over het voedsel dat zij consumeren’, aldus de Europese Voedselautoriteit. Het is een terechte veronderstelling, maar ontvangen wij deze ‘correcte informatie’ ook daadwerkelijk? Er groeit onder bewuste eters namelijk een onaangenaam gevoel over de aan hun voorgeschotelde onschadelijke E-nummers. Hoe betrouwbaar zijn deze door Europa goedgekeurde voedingsmiddelen additieven?
Wie keurt de E-nummers?
Op verzoek van de Europese Commissie houdt de ‘European Food Safety Authority’ (EFSA) verschillende additieven onder de loep. Bijvoorbeeld bij nieuwe additieven die in ons voedsel worden verwerkt of wanneer er nieuwe uitkomsten zijn uit wetenschappelijk onderzoek naar reeds bestaande additieven. De EFSA geeft onafhankelijk wetenschappelijk advies over bestaande en nieuwe risico’s van de voedingsmiddelenadditieven en de Europese voedselveiligheid.
Procedures en wetgeving
Doorgaans kan de Europese Commissie de wetenschappelijke adviezen die zij van de EFSA ontvangt snel in de praktijk omzetten naar een wetswijziging, maar helaas gelden voor voedingsmiddelenadditieven soms onbevredigende logge procedures. Er zijn verschillende diensten en comités bij betrokken met uiteenlopende regels en de middelen zijn schaars en versnipperd. Hierdoor zou het kunnen voorkomen dat de hoeveelheid van een additief in een voedingsmiddel inmiddels de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid overschrijdt. Maar als alles goed gaat, komt er aan een volledig goedgekeurd en volgens de Europese Commissie onschadelijk additief een Europees nummer te hangen: het E-nummer.
E-nummers op het etiket
E-nummers vind je terug op verpakkingsmateriaal in de supermarkt. Bij het lezen van een E-nummer, bijvoorbeeld E 962, zou je er dus vanuit moeten kunnen gaan dat inname geheel onschadelijk is voor je gezondheid. Maar vele onderzoekers stellen dat de veiligheid van E 962 (aspartaam) samen met vele andere E-nummers absoluut onveilig is. Zo worden er bijvoorbeeld in het handzame supermarktboekje ‘Wat zit er in uw eten?’ (uitgever Bouillon) tientallen E-nummers als geváárlijk aangeduid. Wanneer je te veel van bepaalde additieven inneemt, kan het blindheid, onvruchtbaarheid en zelfs kanker tot gevolg hebben, zo is gebleken uit onderzoek.
Giftige E-nummers toch in onze voeding
Als zoveel verschillende onderzoeken onafhankelijk van elkaar aantonen dat bepaalde E-nummers schadelijk zijn voor onze gezondheid, hoe kan het dan dat wij (zonder er erg in te hebben) met een boodschappenkar vol producten met schadelijke E-nummers bij de kassa staan? Volgens de schrijfster Corinne Gouget zijn we met onze haastige levensstijl een melkkoe geworden van de voedingsmiddelenindustrie. ‘Alles moet tegenwoordig verpakt, ingeblikt of in plastic zakjes gestopt zijn. En het moet allemaal goedkoper, want dan kopen we er meer van. We worden gelokt met bonuspunten of voetbalplaatjes voor de kinderen. Het spaarboekje moet zo snel mogelijk vol. Snel, snel, snel, want we hebben niet genoeg tijd, zelfs niet om na te denken.’
Veilige hoeveelheid E-nummers?
Er zijn veel E-nummers toegestaan die op zijn minst discutabel zijn te noemen. E-nummers die in slechts een maximaal toelaatbare hoeveelheid in voeding mogen worden toegevoegd. Maar wat is toelaatbaar? Hoeveel krijgen we binnen als we per dag tien voedingsmiddelen met de maximaal toelaatbare hoeveelheid eten? Gaan al die additieven samen in ons lichaam weer nieuwe verbindingen aan? Er blijven nieuwe onderzoeken verschijnen waaruit blijkt dat lang niet alle E-nummers zo onschuldig zijn als ze doen lijken.
Wetenschappelijk bewijs
Corinne Gouget schrijft: ‘Er is wetenschappelijk bewijs over de giftigheid van aspartaam. We leven allemaal op dezelfde aarde en als er in honderd verschillende landen duizenden mensen zijn overleden na een overdosis aan dit additief (aanwezig in meer dan 5000 producten), wordt het tijd dat we hier kritische vragen over stellen.’
Procedures en wetgeving in de praktijk
Volgens professor in voedingsmiddelenrecht Bernd van der Meulen is de Europese Commissie kritisch genoeg en baseert zich op de juiste wetenschappelijke opinie. ‘Zo is er in 2002 een wetenschappelijke opinie gegeven over de toelaatbaarheid van aspartaam. Die opinie is gebaseerd op de stand van de wetenschap van dat moment. Wetenschap ontwikkelt. Niet elke nieuwe opvatting is aanleiding om te twijfelen aan het eerdere oordeel.’
Van der Meulen vindt niet direct dat er aan de huidige wijze van registratie iets mankeert: ‘E-nummers worden toegekend aan additieven waarvan de veiligheid is aangetoond. Bovendien zijn nieuwe additieven verboden zolang ze niet uitdrukkelijk zijn toegelaten. Voor een toelating is een gunstige veiligheidsbeoordeling nodig. Alles wat de EU niet kan bijbenen, mag dus niet op de markt.’
Kille werkelijkheid
Door de mondialisering van de voedselketen ontstaan voortdurend nieuwe uitdagingen en risico’s voor de gezondheid en de belangen van de consumenten in de EU. Kritisch zijn tegenover additieven schaadt de gezondheid in ieder geval niet, dus weet wat je eet. Koop zoveel mogelijk vers en eet niet te eenzijdig.
Additieven
Naast de aangegeven hoeveelheid vetten en suikers, staat er op verpakkingmateriaal ook aangegeven welke extra toegevoegde stoffen er in ons eten zit: de additieven. Deze voedingsmiddelenadditieven zijn substanties die worden toegevoegd aan voedingsmiddelen om bepaalde technologische functies te verbeteren, zoals de kleur, zoetheid of houdbaarheid.
Richtlijnen voor E-nummers
Bij de beoordeling en goedkeuring van voedingsmiddelen additieven, worden er drie richtlijnen toegepast:
-Het voedingsadditief moet geen veiligheidsrisico zijn voor de gezondheid van de consument;
-Er is een technische noodzakelijkheid voor het gebruik van het additief;
-De consument mag niet misleid worden bij het gebruik van een voedingsadditief.
(richtlijnen 95/31/EC6, 95/45/EC7 en 96/77/EC8)
Gerelateerde artikelen:
Lees ook: Welke E-Nummers zeker vermijden
Interessante boeken:
Wat zit er in uw eten? door Corinne Couget
Uitgeverij: Bouillon Culinaire Journalistiek
61 Positieve reviews
ISBN: 9789077788288
€ 9,90 via Bol.com
Lees ook het e-book van in2health:
Weet wat je eet
Over gevaren en alternatieven voor pesticide, hormonen en de gevaarlijkste e-nummers
Bronnen:
Bovenstaande supermarktboekje
http://www.efsa.europa.eu/en/scdocs/scdoc/1015.htm
