Je hebt er vast al vaak over gehoord. ‘Had het niet iets met zout te maken?’ Natrium en kalium weten als geen ander wat teamwork is, want samen houden ze onze gezondheid in stand. Hoe doen ze dat precies, en hoe merk je een eventueel tekort of teveel eigenlijk op?
De ultieme balans: natrium en kalium
Natrium en kalium reguleren de bloeddruk en zijn samen verantwoordelijk voor de vochthuishouding. Ook zorgen ze dat onze zenuwen en spieren naar behoren functioneren. Omdat ze zo nauw samenwerken, is het cruciaal dat er evenwicht bestaat, maar dat is meestal helaas niet het geval.
Westerse voeding is doorgaans namelijk erg zout, daarom is het een goede tip om geen zout meer aan de maaltijd toe te voegen. Hedendaagse voedingsmiddelen bevatten voldoende – en vaak zelfs te veel – zout. Gemiddeld krijgen we namelijk 9 tot 10 gram zout per dag binnen, terwijl 6 gram wordt geadviseerd.
Gevolg en symptomen van teveel natrium
Een teveel aan natrium komt hierdoor vaker voor dan een tekort en ontstaat doorgaans doordat je vocht verliest en te weinig drinkt. Hevige dorst, rusteloosheid en onnavolgbaar gedrag kunnen het gevolg zijn, om nog niet te spreken van gevolgen die zich op de lange termijn kunnen aandienen door overbelasting van nieren en hart. Een hoge bloeddruk kan het gevolg zijn, en dit vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Ook kan botontkalking ontstaan, doordat de calciumstofwisseling ernstig wordt belast door het natriumoverschot.
Gevolg en symptomen natriumtekort
Langdurige inspanning en de transpiratie die daarvan het gevolg is, kan zorgen voor een tekort aan natrium. Het gevolg? Uitdrogingsverschijnselen. Maar wat te denken van hevig bloedverlies, hoge koorts, nierziekte en bijvoorbeeld ernstige diarree? Ook dit kan een fors natriumtekort veroorzaken, wat wederom uitdroging tot gevolg heeft. Wanneer het natriumgehalte aanzienlijk daalt, kun je je licht in je hoofd voelen, maar ook last hebben van zwakte en ernstige vermoeidheid.
Het belang van kalium
Kalium is van levensbelang voor het zenuwstelsel. Het werkt bloeddrukverlagend, helpt bij het afvoeren van afvalstoffen en het kan een positieve invloed zijn bij allergieën. Kalium zit onder andere in witte bonen, tomaten, olijven, cacao, pinda’s en karnemelk.
Een kaliumtekort wordt gekenmerkt door spierfunctie- en zenuwstoornissen als hartritmestoornissen, spierzwakte en slome reflexen. Ook slapeloosheid, vochtophoping en oorsuisingen kunnen een gevolg zijn van een tekort aan kalium. Dit kan ontstaan door bijvoorbeeld diarree of overgeven, geestelijke en lichamelijke spanning, grote verwondingen, nierziekten of een te laag bloedsuikergehalte. Een teveel aan kalium veroorzaakt net als een tekort hartritmestoornissen, en ontstaat in dit geval niet doordat je te veel kalium binnenkrijgt. Het onstaat door een gebrekkige nierfunctie, waardoor de nieren te weinig kalium uitscheiden.
Evenwicht is, zoals in het gehele leven, cruciaal. Kalium en natrium werken prima samen, als wij onze bijdrage leveren en de gezonde balans weten te behouden. Werp eens een blik op verpakkingen in de supermarkt, want het zal je verbazen hoeveel zout sommige producten bevatten. Bewustzijn is een goed begin.
Balance your life!
