Voedingsvezels zijn onverteerbare koolhydraten in voeding. Ze zijn van belang voor een optimale werking van de darmen en komen vooral voor in planten (ook graan). Voedingsvezels worden ook wel ballaststoffen genoemd, omdat de vezels niet of slechts beperkt kunnen worden afgebroken in de spijsvertering. Juist door deze hoge mate van onverteerbaarheid hebben de vezels een positief effect op ons darmstelsel.
Wat doen voedingsvezels?
De vezels prikkelen, door de hoge mate van onverteerbaarheid, de darmen en stimuleren zo de peristaltiek (knijpende beweging) van het darmstelsel. Vezelrijke voeding helpt ook overgewicht te voorkomen en zorgt voor een vol gevoel tijdens het afvallen. Vezels bevatten namelijk heel weinig calorieën, maar geven gedurende een lange tijd een verzadigd gevoel. Behalve de gunstige werking op de stoelgang, zijn Australische wetenschappers er nu ook achter gekomen dat voedingsvezels een positieve werking hebben op het immuunsysteem.[1]Hierdoor wordt de vatbaarheid voor ontstekingsaandoeningen verminderd.
Waar zitten voedingsvezels in en hoeveel hebben we nodig?
Producten die veel voedingsvezels bevatten, zijn: volkorenbrood, aardappelen, groente en fruit. De richtlijn (voor volwassenen) is dertig tot veertig gram voedingsvezels per dag.
Soorten voedingsvezels
Er wordt onderscheid gemaakt in fermenteerbare (afbreekbare) voedingsvezels en niet- fermenteerbare (niet- afbreekbare) voedingsvezels.
Fermenteerbare voedingsvezels worden in de dikke darm afgebroken (gefermenteerd) door bacteriën. Dit levert een klein beetje energie op (gemiddeld 2 kilocalorieën per gram), maar zorgt er vooral voor dat de massa in de darmen soepel blijft en bevordert zo de stoelgang.
Niet- fermenteerbare voedingsvezels worden niet afgebroken door bacteriën. De vezels vergroten het volume van de darminhoud, wat de bewegelijkheid van de darmen stimuleert en hiermee de stoelgang bevordert. Ook absorberen de niet- fermenteerbare voedingsvezels cholesterol uit de voeding en voeren deze af via de stoelgang. Deze cholesterol wordt niet opgenomen, waardoor de lever genoodzaakt is gebruik te maken van ander cholesterol voor de aanmaak van galzouten. Hierdoor daalt het cholesterolgehalte in het bloed. Voldoende voedingsvezels helpen hierdoor overgewicht te voorkomen.
Dan zijn er nog de prebiotica (niet verteerbare levensmiddeleningrediënten, in grote mate aanwezig in voedingsvezels) die selectief de activiteit van één of meerdere soorten bacteriën in de dikke darm stimuleren. Deze bacteriën zorgen ervoor dat ziekteverwekkers aangepakt worden. Zo leveren voedingsvezels ook een belangrijke bijdrage aan het afweersysteem.
Krijg je voldoende voedingsvezels binnen?
Zoals reeds vermeld in dit artikel is de richtlijn voor volwassenen vastgesteld op 30 tot 40 gram voedingsvezels per dag. Toch blijkt het merendeel van de bevolking dit dagelijks niet te halen. Zowel om af te vallen als om op gewicht te blijven, horen voedingsvezels in een gezonde voeding of verantwoord dieet. Bent u benieuwd geworden of uw voedselpatroon voldoet aan de ideale balans of wilt u graag weten wat u precies binnenkrijgt? Maak dan gebruik van onze vernieuwde en zeer innovatieve voedingsmeter!
Gerelateerde artikelen:
Meer lezen over Probiotica.
Meer lezen over Darmproblemen en voeding.
Meer lezen over Wat zijn koolhydraten
Column Heleen Schellevis: Waarom zijn vezels nou zo gezond voor mensen?
Meer weten over gezonde koolhydraten? Bekijk ons Koolhydraten recepten book: Hierin staat, welke voedingsmiddelen gezonde koolhydraten bevatten, waarom dit gezonde koolhydraten zijn en tevens 25 gemakkelijke gezonde koolhydraat recepten.
Bronnen:
Voedingscentrum
Voedingswaardetabel
1] Nature 2009; 461(7268):1282-6
