Wat is obesitas?

‘Obesitas wordt gedefinieerd als een chronische ziekte, waarbij een zodanig overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s.’

In deze definitie wordt een aantal belangrijke elementen aangegeven:

– Obesitas is een ziekte. Dat wil zeggen dat er medische aandacht op het gebied van preventie, diagnostiek en behandeling nodig is en dat deze toestand niet alleen kan worden beschouwd als een ongemak.
– Het is een chronische ziekte. Het is een levenslang probleem waar voortdurende aandacht voor nodig is en waarvan nog geen genezing bestaat.
– De vetstapeling moet zodanig zijn, dat deze leidt tot gezondheidsproblemen. Dit verwijst naar de totale hoeveelheid lichaamsvet enerzijds en de vetverdeling anderzijds.

De classificatie wordt over het algemeen vastgesteld met behulp van de Body Mass Index (BMI) en als aanvullend criterium wordt de buikomvang of middelomtrek gemeten. De onderstaande tabel laat zie bij welke BMI sprake is van een gezond gewicht, ondergewicht, overgewicht of obesitas. Verder wordt ook het risico op comorbiditeit weergegeven. (Comorbiditeit is het tegelijkertijd hebben van twee of meer stoornissen of aandoeningen bij een patiënt, bijvoorbeeld lichamelijk en geestelijk.)

Classificatie van overgewicht bij volwassenen (Wereldgezondheidsorganisatie 2000)

Oorzaken

Obesitas is een multifactoriële aandoening en door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkend als ziekte.[2] Multifactoriële aandoeningen worden veroorzaakt door verscheidene (multi) factoren, zowel factoren van buitenaf als genetische factoren. Het heeft meerdere oorzaken. Enerzijds is dat een verkeerde manier van leven (ongezond eten en weinig bewegen) die samen gaat met omgevings- en sociale factoren, anderzijds is er in veel gevallen sprake van genetische predisposities (erfelijke aanleg tot een ziekte). Er zijn reeds al meerdere genen geïdentificeerd die een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht.

Gevolgen obesitas

– Diabetes mellitus type 2. Hoe langer de duur van het overgewicht, des te groter de kans op diabetes mellitus type 2. Dit kan weer leiden tot oog-, nier-, zenuw-, vaat- en leveraandoeningen.

– Hart- en vaat ziekten. Weinig beweging heeft een nadelige invloed op: de bloeddruk, lichaamsgewicht, vetpercentage en het cholesterolgehalte. Inactiviteit vergroot de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk.

– Kanker. Vijf procent van alle kankergevallen is te wijten aan ernstig overgewicht.

– Slaapapneusyndroom. Dit zijn korte periodes waarin het ademhalen stopt. Dit syndroom gaat heel vaak samen met ernstig overgewicht.

• Psychosociale problemen. Denk aan: depressie, angst- en eetstoornissen.
• Patiënten krijgen vaak te maken met discriminatie en stigmatisering. Op bijvoorbeeld carrièregebied, maar ook in de hoogte van de ziektekosten.

Behandeling obesitas

Onderstaand figuur geeft een indeling van interventies passend bij de mate van overgewicht en het risicoprofiel (PON).

Bron: http://www.partnerschapovergewicht.nl/site_files/uploads/PosNota_v02.pdf

Bronnen:

• http://medischcontact.artsennet.nl/blad/Tijdschriftartikel/Obesitas-chronische-ziekte.htm
• http://medischcontact.artsennet.nl/Alle-dossiers/obesitas.htm
• http://www.obesitasvereniging.nl/
• http://home.deds.nl/~obesitasinfo.nl/Symptomen%20en%20classificatie.htm

[1] Richtlijn diagnostiek en behandeling van obesitas bij volwassenen en kinderen. ISBN 978-90-8523-184-4. © 2008 Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO.

[2] World Health Organisaton (WHO). Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO consultation on obesity, Geneva, 3-5 june 1997. Genève: WHO; 1998. P. 1-276.

Gerelateerde artikelen:

Meer lezen over: Eten en emoties.
Meer lezen over: Voeding en vermoeidheid.
Meer lezen over: Waarom voedingsvezels.
Meer weten over langzame / complexe koolhydraten? Bekijk ons Koolhydraten recepten book: Hierin staat, welke voedingsmiddelen gezonde koolhydraten bevatten, waarom dit gezonde koolhydraten zijn en tevens 25 gemakkelijke gezonde koolhydraat recepten.